Pandemia przyśpieszyła cyfrową rewolucję, którą nadganiać muszą przedsiębiorstwa z sektora MŚP. Współpraca w ramach Inicjatywy Trójmorza może wspomóc proces cyfryzacji w Europie Środkowo-Wschodniej – takie wnioski padły podczas debaty Związku Cyfrowa Polska zorganizowanej w ramach Samorządowego Kongresu Gospodarczego – II Forum Trójmorza w Lublinie.
Jak przypomniał prezes Związku Cyfrowa Polska Michał Kanownik, organizator debaty, historia świata wielokrotnie pokazała, że pandemie zawsze wiązały się z rewolucją. – Tym razem pandemia COVID-19 doprowadziła do rewolucji cyfrowej. Okazało się, że nowe technologie pomogły nam pomimo lockdownów prowadzić dalej naukę, kontynuować pracę czy oferować swoje produkty klientom. Zdaliśmy ten egzamin – powiedział w Lublinie Michał Kanownik.
Podkreślił, że rewolucja ta objęła m.in. edukację, pracę zdalną, ale też e-usługi. Jednak – jego zdaniem – ciągłym wyzwaniem dla całego regionu Europy Środkowo-Wschodniej są małe i średnie przedsiębiorstwa, które muszą nadążać za cyfryzacją. Zgodziła się z tym wiceminister rozwoju, pracy i technologii Olga Semeniuk. Jej zdaniem pandemia spowodowała przyspieszenie cyfryzacji nawet o 10 lat. – W naszym resorcie spotykamy się z prośbami ze strony małych i średnich przedsiębiorstw o wsparcie, by mogli się przystosować do postępu cyfrowego, który w ostatnich miesiącach nastąpił. Dlatego wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom stworzyliśmy strategię rozwoju MŚP i przeznaczamy granty na kwestie cyfryzacyjne – przyznała minister Semeniuk. I dodała: – Nasze ministerstwo, ale i cały rząd przenosi dziś każdą niemal gałąź gospodarki do internetu. Już 14 milionów Polaków korzysta z profilu zaufanego. Dążymy do tego, by bez formalności i stania w kolejkach można było składać wszystkie dokumenty.
W pędzie cyfrowej rewolucji jest także Poczta Polska. Jak podkreślił jej prezes Tomasz Zdzikot, spółka obserwuje w ostatnich miesiącach wiele zmian wynikające właśnie z postępu cyfryzacji. – Poczta Polska była kojarzona z rynkami tradycyjnymi. Ale okazuje się, że są to rynki zanikające – powiedział Tomasz Zdzikot. – Naszą odpowiedzią na te procesy są inwestycje w usługi cyfrowe na poziomie 400 milionów złotych rocznie. Bo chcemy rosnąć wraz z rynkiem i dążymy do tego, by większość naszych przychodów wynikała z usług kurierskich i cyfrowych.
Wyzwaniem: cyberbezpieczeństwo
W debacie Cyfrowej Polski wiceminister Olga Semeniuk zauważyła, że wzrost transformacji cyfrowej w e-administracji i e-przedsiębiorczości to pozytywy wynikające z pandemii. Jej zdaniem nie można jednak zapominać o rosnących w ostatnich miesiącach cyberzagrożeniach, które widoczne są w całym regionie Trójmorza. – Coraz chętniej odchodzimy od papieru, staramy się implementować wersje cyfrową, która jest szybsza, ale musimy pamiętać też w tym kontekście o cyberbezpieczeństwie – powiedziała Olga Semeniuk. Jej zdaniem istotne są w tym zakresie szkolenia z cyfrowego bezpieczeństwa. – Zarówno administracja, jak i biznes muszą mieć również odpowiednie narzędzia i zabezpieczenia, by się chronić przed działaniem cyberprzestępców – dodała.
Ekspert Instytutu Kościuszki Andrzej Kozłowski przyznał, że kraje Inicjatywy Trójmorza powinny współpracować ze sobą na polu cyberbezpieczeństwa. – Ostatnie półtora roku było ogromnym wyzwaniem dla wszystkich krajów w zakresie wzmacniania cyfrowej ochrony. Musimy pamiętać przy tym, że ponadto Inicjatywa Trójmorza zawiera w sobie kluczowe projekty energetyczne i infrastrukturalne. I niestety, z góry musimy założyć, że będą one przedmiotem cyberataków. Dlatego konieczne jest, aby odpowiednio je przed tym zabezpieczyć – powiedział Kozłowski.
Regulacje i edukacja odpowiadające na postęp technologiczny
Zdaniem ekspertów uczestniczących w debacie Cyfrowej Polski współpraca w ramach Inicjatywy Trójmorza powinna odbywać się również na poziomie regulacyjnym. I to szczególnie, jeśli chodzi o cyfryzację. – Zmiany technologiczne są szybsze niż obowiązujące prawo i prowadzona przez poszczególne kraje polityka. To ogromna przeszkoda we wdrażaniu nowych rozwiązań i usług. Potrzebujemy współpracy pomiędzy biznesem i decydentami w regionie Europy Środkowo-Wschodniej w tym obszarze – zaznaczył Andrey Bachvarov z Digital National Alliance, organizacji reprezentującej bułgarski sektor nowych technologii.
W opinii Jacka Warda, prezesa Connected Commerce Council taka współpraca, która wzmocniłaby firmy z sektora MŚP w postępie cyfryzacyjnym powinna odbywać się również na niższym poziomie, pomiędzy samymi przedsiębiorstwami z regionu Trójmorza. – To było duże wyzwanie dla małych firm, by przystosować się do nowego rynkowego środowiska, które wykształciło się w trakcie pandemii. Kluczowe jest dziś, by firmy te współdziałały w ramach rynku, branży, dzieliły się swoimi doświadczeniami i zapewniały sobie wzajemnie dostęp do klientów – stwierdził Jack Ward.
Jego zdaniem w procesie cyfryzacyjnym w regionie Trójmorza znaczenie ma również cyfrowa edukacja i dostosowywanie jej do rynkowych zapotrzebowań. Gabor Matrai, Członek Zarządu IVSZ, reprezentującego węgierską branżę cyfrową, przypomniał podczas II Forum Trójmorza w Lublinie, że wciąż ponad 42 proc. Europejczyków nie ma podstawowych umiejętności cyfrowych. – Dla wszystkich krajów Inicjatywy Trójmorza to powinien być priorytet, aby rozwiązać ten problem. Jeśli sprawnie podniesiemy umiejętności cyfrowe naszych obywateli, wzmocnimy gospodarkę naszego regionu Europy – zaznaczył.
Jego zdaniem obszar ten wymaga wspólnych projektów, bo jak zauważył, dotychczasowe podejmowane działania są obecnie niedofinansowane. – Powinniśmy w ramach Trójmorza dzielić się doświadczeniami w zakresie budowania umiejętności cyfrowych, a nawet zbudować wspólną koalicję państw, biznesu i środowiska nauki, które by się skupiły na tej kwestii – powiedział. W jego opinii w krajach Trójmorza kluczową rolę odgrywać powinny również cyfrowe huby, których powstawanie powinno wspierać państwo.
Związek Cyfrowa Polska, organizator debaty na Samorządowym Kongresie Gospodarczym – II Forum Trójmorza w Lublinie, zadeklarował we wtorek, 29 czerwca prowadzenie działań w zakresie cyfryzacji regionu państw Trójmorza. Podczas konferencji organizacja podpisała w obecności prezydenta Polski Andrzeja Dudy porozumienie z Centrum GovTech na rzecz realizacji cyfrowych projektów w państwach Europy Środkowo-Wschodniej.